این روزها در بازار موبایل بیشتر از آنچه که صحبت بر سر مدل جدید آیفون و یا دعوای همیشگی طرفداران اندروید و اپل باشد، بیشتر صحبت بر سر طرحی است به نام «رجیستری» یا همان ثبت موبایل. طرحی که بارها به تعویق افتاد و اجرای آن سالیان زیادی به طول کشید ولی بالاخره از مهرماه امسال به‌طورجدی کلید خورده و از امروز فاز دوم هم آن آغازشده است.
طرح رجیستری بازار موبایل کشور را تکان داده و تبعات گوناگون بسیاری چه برای مصرف‌کننده چه فروشنده و… در پی دارد که باوجود توضیحات فراوان هنوز در بخش‌هایی برای برخی مردم گنگ به نظر می‌رسد. در این مطلب می‌خواهیم هر آنچه تا به امروز درباره طرح رجیستری قطعی شده و یا برای برخی کاربران هنوز تاریک مانده و جای سؤال دارد را تا حدی به زبان ساده روشن سازیم.
شاید مشکلات پیرامون بازار موبایل تا قبل از اجرای طرح رجیستری برای قشر بیشتر جامعه یعنی مصرف‌کننده‌ها آن‌چنان ملموس نبود. ولی احتمالاً برای همین دسته از مردم جالب است که بدانند سالیانه حدود ۱۰ میلیون دستگاه موبایل به‌صورت قاچاقی وارد کشور می‌شود که این قاچاق، بی‌قانونی را در رویه بازار موبایل تثبیت کرده. همچنین با نگاهی به مباحث مالی در این قاچاق به رقم هنگفت ۲ هزار میلیارد تومان می‌رسیم که معادل بودجه چندین وزارتخانه کشور است. طرح رجیستری قرار است به این اوضاع نابسامان و قاچاق میلیاردی صنعت موبایل در کشور سروسامان دهد که به گفته کارشناسان شاید در بدو شروع ضررهایی محتمل برخی فروشندگان شود ولی برای نجات از این حجم قاچاق و بازوان قدرتمند ولی زیرزمینی این حوزه، انجام این کار مثل سایر کشورها ضروری است.
نکته مهم دیگر در باب مسئله سلامت می‌گنجد، با اجرای طرح رجیستری تست‌های SAR بر روی تمامی موبایل‌های وارداتی انجام می‌شود تا ازنظر تشعشعات مشکلی برای کاربران به همراه نداشته باشند. موضوعی که در دنیا بسیار به آن اهمیت داده می‌شود ولی در ایران باوجود مدل‌های به‌اصطلاح «های‌کپی» یا همان «طرح چینی» که به‌وفور در دست مردم دیده می‌شود اصلاً رعایت نمی‌شود. باوجود انجام چنین تست‌هایی قاعدتاً این مدل‌های کپی بی‌کیفیت هم از بازار جمع‌آوری خواهند شد. البته مدل‌های قبلی که در دست مردم وجود دارد فعلاً تا اطلاع ثانوی کما فی‌السابق کار می‌کنند.
یکی از مسائلی که در خلق‌وخوی ما ایرانیان وجود دارد مقاومت در برابر نپذیرفتن یک موضوع جدید است. در این میان مثال زدن همان اتفاق در کشورهای خارجی گاهی باعث می‌شود که پذیرفتن آن امر برای ما راحت‌تر صورت بگیرد. طرح رجیستری برای جلوگیری از رشد قاچاق در بسیاری از کشورها مثل هند، آلمان، ترکیه، کره جنوبی، آمریکا و عمان و… به صورت‌های مختلف و چندین سال پیش اجراشده است.
با اجرای این طرح اپراتورها و سرویس‌های مخابراتی فقط به موبایل‌هایی که از مبادی قانونی وارد کشور شدند سرویس و خدمات می‌دهند؛ یعنی کد موبایل‌ها (IMEI) از این به بعد در سامانه‌ای واقع در گمرک به نام «همتا» ثبت می‌شوند تا اگر موبایلی بدون ثبت شدن وارد کشور شد صرفاً روشن شود و حکم اسباب‌بازی داشته باشد چراکه خدمات موبایلی و یا اینترنتی به آن داده نمی‌شود. این مسئله باعث می‌شود که اولاً جنس اصل و به‌اصطلاح عامیانه اورجینال وارد کشور شود و هم اینکه موبایلی بدون گارانتی و خدمات پس از فروش در کشور وجود نداشته باشد که درنتیجه باعث بهبود فعالیت این شرکت‌ها می‌شود.
این نگرانی از آغاز زمزمه‌های این طرح همیشه بوده ولی مسئولین بارها و بارها خاطرنشان کردند که مشکلی برای موبایل‌های روشن‌شده دست مردم پیش نمی‌آید. اقدامی که باید در این زمینه انجام داد صرفاً به موبایل‌هایی برمی‌گردد که خریداری‌شده ولی باز نشده و استفاده‌نشده‌اند، توصیه می‌شود سریع‌تر این موبایل‌ها را برای لااقل چند دقیقه با یک سیم‌کارت راه‌اندازی کنید و روشن کنید تا در سامانه ثبت شود و بعدها برایش مشکلی پیش نیاید و البته مهلت این کار برای برندهای اپل تا پایان روز ۱۳ آذرماه بوده و فرصت این کار برای این برند دیگر تمام‌شده است.
موبایل‌های دست‌دوم هم اگر روشن‌شده‌اند و خدمات مخابراتی دریافت کرده‌اند، در سامانه ثبت‌شده‌اند و نگرانی از خریدوفروش آن‌ها برای مردم نباید باشد. فقط از امروز به بعد در خرید برندهای اپل دست‌دوم هوشیارتر رفتار کنید و برای اطمینان خاطر بیشتر به‌منظور اینکه بفهمید موبایل دست‌دوم آیا در سامانه همتا ثبت‌شده یا خیر می‌توانید از کد دستوری *۷۷۷۷# استفاده کنید. این کد به کاربر در طی یک فرایند پیامکی می‌گوید که IMEI موبایل در سامانه ثبت‌شده و یا خیر. اگر جعبه موبایل موردنظر گم‌شده با کد دستوری #۰۶#*می‌توانید کد IMEI دستگاه را بیابید و سپس ببینید که آیا این کد در سامانه ثبت‌شده است یا خیر، گرچه توصیه ما نخریدن موبایل‌های بدون جعبه هست چراکه احتمال سرقتی بودن آن‌ها بالاست.
۲۶ درصد هزینه افزون بر قیمت موبایل در واردات این دستگاه اخذ می‌شود. این هزینه‌ها عبارت‌اند از ۹ درصد مالیات بر ارزش‌افزوده، ۵ درصد عوارض ورودی گمرک، ۴ مالیات بر درآمد علی‌الحساب، ۳ درصد سود بازرگانی، ۱ درصد هزینه اهدایی به هلال‌احمر، ۲ درصد هزینه حمل از کشور امارات و ۲ درصد هزینه‌های متفرقه.
همچنین بهتر است بدانید بر اساس طبقه‌بندی بین‌المللی کالایی (HS) و جداول پیوست کتاب مقررات صادرات و واردات کشورمان تعرفه گمرکی ترخیص موبایل در ردیف تعرفه‌ای موسوم به ۸۵۱۷۱۲۱۰ قرار دارد. در ضمن نرخ ارز برای محاسبه ورودی انواع همراه بر مبنای نرخی است که بانک مرکزی هر هفته به گمرک اعلام می‌کند.
بی‌شک اجرای طرح رجیستری با خود مقداری افزایش به همراه خواهد داشت چراکه دیگر هیچ دستگاهی نمی‌تواند به‌صورت قاچاقی از مرزهای کشور وارد ایران شود و همه دستگاه‌های موجود در کشور مشمول پرداخت گمرک خواهند شد. سود فروش موبایل رقم بالایی نیست و فروشندگان به‌اجبار باید قیمت را کمی بالا ببرند تا بتوانند ضررهای خود را جبران کنند. این نوسان قیمت البته بر طبق نظریه کارشناسان به‌مرور و بعد از گذشت چند وقت از اجرایی شدن این طرح به یک خط ثابت خواهد رسید و درنهایت با اندکی صبر به نتایج خوبی خواهد رسید.
با توجه به اجرایی شدن طرح رجیستری باید کد IMEI موبایل را در همان هنگام خرید استعلام بگیرید که چند روش دارد: یکی با فرستادن این کد به سامانه پیامکی ۷۷۷۷ و یا شماره‌گیری کد دستوری #۷۷۷۷*. در حقیقت باید در حضور فروشنده مطمئن باشید که موبایل در سامانه ثبت‌شده و اگر با خطایی مواجه شدید از خریدن دستگاه صرف‌نظر کنید. ضمناً برای این فرایند هیچ هزینه‌ای تحت هیچ سناریویی نباید توسط فروشنده از خریدار اخذ شود و فریب پرداخت مبلغی به فروشگاه بابت رجیستری کردن موبایل را نخورید.
نکته مهم ۱: توجه داشته باشید که موبایل‌ها دو سیم‌کارت دو کد IMEI دارند.
نکته مهم ۲: خریداران حتماً پس از خرید دستگاه، باید فاکتور رسمی با مهر فروشگاه که شماره شناسه ۱۵ رقمی (IMEI) دستگاه بر روی آن درج‌شده را از فروشنده دریافت کنند و در صورت بروز هرگونه مشکل در مورد غیرقانونی بودن گوشی یا تجهیز، فروشنده می‌بایست پاسخگو باشد.
نکته مهم ۳: اگر تصمیم به فروش موبایل گرفتید یا قصد داشتید از سیم‌کارت دیگری روی همان دستگاه بهره بگیرید، لازم است تا فرایند ثبت با سامانه ۷۷۷۷ را مجدد برای سیم‌کارت جدید انجام دهید. در غیر این صورت تلفن همراه بر روی سیم‌کارت جدید فقط به مدت ۳۰ روز قابل‌استفاده خواهد بود.
جریان موبایل‌های مسافرتی و یا دستگاه‌هایی که فرد برای شخص خود یا یک نفر دیگر هدیه می‌آورد تنها در جزییات مقداری تفاوت دارد. در وهله اول باید بدانید ورود هیچ نوع مدلی از دستگاه‌های موبایل به کشور برخلاف برخی شایعات غیرقانونی نیست و شما هر مدلی را که بخواهید می‌توانید وارد کشور کنید، اما توجه داشته باشید که بنا به دستور گمرک هر شخص مسافر صرفاً یک دستگاه موبایل می‌تواند با خود به داخل کشور بیاورد و واردات بیشتر از این تعداد فقط مختص افرادی است که کارت بازرگانی یا مجوز از وزارت صنعت رادارند. ورود موبایل مسافرتی به کشور به دو حالت ختم خواهد شد:
اگر شخص مسافر باشد و قصد اقامت کمتر از سی روز را در کشور داشته باشد، نیازی به ثبت موبایل و پرداخت عوارض گمرکی نخواهد داشت چراکه خدمات موبایلی و مخابراتی در این بازده زمانی سی‌روزه (که به «دوران خاکستری» توسط وزارتخانه نام‌گذاری شده) به آن تعلق خواهد گرفت.
اما اگر موبایل مذکور هدیه باشد و یا مسافر بیشتر از سی روز قصد اقامت داشته باشد باید عوارض گمرکی آن در همان لحظه بدو ورود به کشور پرداخت شود. (دقت داشته باشید این موضوع نباید به بعد موکول بشود و همان اول کار باید حل‌وفصل شود، البته اخیراً اعلام‌شده که تمهیداتی برای افرادی که بعد از ۳۰ روز قصد رجیستری داشته باشند به‌زودی فراهم خواهد شد.) مقدار گمرک این عوارض هم البته بنا به گفته روابط عمومی گمرک در حال حاضر کمتر از واردات شرکت‌ها بوده و به ۱۶ درصد به‌جای ۲۶ درصد می‌رسد. نرخ ارز استفاده‌شده در آن‌هم مثل قبل توسط بانک مرکزی هر هفته به گمرک اعلام می‌شود.
شایان‌ذکر است گمرک قرار است در طی ساخت یک سامانه جدید فرجه‌ای ۱۵ روزه برای مسافرین به‌منظور رجیستر کردن و پرداخت عوارض دستگاه موبایلشان در نظر بگیرد.
درنهایت رگولاتوری اعلام کرده که مشترکین و مردم در صورت هرگونه بروز مشکل در فرایند خرید موبایل جدید و رجیستر شدن آن می‌توانند از طریق سامانه ۱۲۴ مربوط به سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و مرکز تماس طرح با شماره ۰۹۶۳۶۶ تماس گرفته یا از طریق پورتال سازمان تعزیرات به آدرس tazirat۱۳۵.ir اقدام کنند.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
لطفا پاسخ را به عدد انگلیسی وارد کنید:
