برای خیلی از ما لپتاپ به یکی از اصلیترین ابزارها برای انجام کارهای روزمرهٔ مختلف تبدیلشده است. از نشان دادن نمونه کارها در یک جلسهٔ کاری تا تماشای فیلمهای موردعلاقه در منزل، لپتاپها همهجا و همهوقت در کنار ما هستند. قطعاً باتری لپتاپ یکی از مهمترین خصوصیاتی است که آن را برای مواقع و مکانهایی که به برق دسترسی نداریم مناسب میکند. درنتیجه حفظ و نگهداری صحیح باتری لپتاپ دغدغهٔ بسیاری از ماست.
اهمیت این موضوع زمانی بیشتر مشخص میشود که بدانیم بسیاری از باورهای قدیمی که از گذشته در ذهن مردم حکشده است در مورد نسل جدید باتریهای لیتیومی صدق نمیکند. درنتیجه دستبهکار شدیم و راهنمایی کامل تهیه کردیم که بامطالعه و رعایت آن میتوانید مطمئن باشید باتری لپتاپ شما همیشه در شرایط خوبی خواهد بود و به حداکثر عمر مفیدش خواهد رسید.
آیا پدیدهٔ حافظهٔ باتری (Battery Memory Effect) صحت دارد؟
پیش از هر چیز لازم است حقیقت را در مورد باور غلطی که در ذهن بسیاری از مردم باقیمانده روشن کنیم: حافظهٔ باتری.
بر اساس این باور اشتباه اگر شما پیش از شارژ مجدد باتری لپتاپ خود را کاملاً تخلیه نکنید یا آن را پیش از شارژ کامل از برق بکشید به باتری آسیب وارد خواهد شد؛ بدین ترتیب که بخشی از ظرفیت باتری که مورداستفاده قرار نمیگیرد فراموششده و درنتیجه ظرفیت باتری کاهش مییابد. بهبیاندیگر بر اساس این باور بهترین حالت شارژ کردن باتری این است که اجازه دهیم سطح شارژ تا ۰ درصد کاهش بیابد و سپس باتری را تا ۱۰۰ درصد شارژ کنیم.
درواقع این باور در مورد باتریهای قدیمی نیکلی صحیح بوده ولی با ورود به نسل جدید لپتاپها که تقریباً همهٔ آنها از باتریهای لیتیومی استفاده میکنند نهتنها شارژ و دشارژ کامل بیهوده است بلکه حتی میتواند به باتری لپتاپ آسیب بزند. باتریهای مدرن لیتیومی را میتوان فارغ از درصد باقیماندهٔ آنها شارژ کرد و این موضوع هیچ تأثیر منفی روی عملکرد و عمر مفید آنها نخواهد داشت.
آیا بهتر است هنگام استفاده از برق، باتری لپتاپ را خارج کنیم؟
این سؤال بسیاری از کاربران لپتاپ است و ما همینالان به آن پاسخخواهیم داد. پاسخ این سؤال بسته به شرایط میتواند هم آری و هم خیر باشد. بهطورکلی متصل ماندن لپتاپ به منبع برق هنگامیکه باتری بهطور کامل شارژ شده است هیچ ضرری ندارد؛ چراکه بهمحض رسیدن سطح شارژ باتری لپتاپ به ۱۰۰ درصد، ورود الکتریسیته به آن متوقفشده و جریان برق بهطور مستقیم به سیستم پاور لپتاپ هدایت خواهد شد.
بااینحال باقی ماندن باتری در لپتاپ هنگام استفاده از منبع برق شهری میتواند یک ایراد داشته باشد. البته تنها درصورتیکه سختافزار لپتاپ آن را در معرض حرارت بیشازحد قرار دهد. بنابراین در شرایط استفادهٔ معمولی که لپتاپ بیشازحد داغ نمیشود (دمای ۴۰ تا ۵۰ درجه برای پردازنده و هارددیسک) مانعی برای باقی ماندن باتری در لپتاپ وجود نخواهد داشت. ولی هنگام پردازشهای سنگین نظیر بازی کردن (دمای بالای ۶۰ درجه) بهتر است باتری را در صورت امکان از لپتاپ خارج کنید. برخلاف باور عمومی دشمن اصلی باتریهای لیتیومی درزمانی که ۱۰۰ درصد شارژ شدهاند باقی ماندن در برق نیست بلکه حرارت بیشازحد است.
آیا دشارژ شدن کامل باتری لپتاپ برای آن مضر است؟
بهتر است از تخلیه شدن کامل شارژ باتری لپتاپ (رسیدن به ۰ درصد یعنی جایی که لپتاپ خاموش میشود) اجتناب کنید. این حالت به باتری لپتاپ شوک زیادی وارد کرده و حتی ممکن است به آن آسیب بزند. اساساً توصیه میشود بهجای رها کردن باتری تا دشارژ شدن کامل و سپس شارژ کردن کامل آن تا سقف ۱۰۰ درصد از دشارژهای جزئی تا رسیدن به سطحی در حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد و شارژ کردنهای زودبهزود استفاده کنید.
چرا باتری لپتاپ میزان شارژ باقیمانده را اشتباه نمایش میدهد؟
باتری لپتاپ به حسگر مجهز است که میزان دقیق انرژی باقیماندهٔ آن را نشان میدهد. البته معمولاً این حسگر در اثر چرخههای مکرر شارژ و دشارژ بهمرورزمان دقت خود را از دست میدهد. دقیق نبودن حسگر باتری میتواند منجر به نمایش میزان اشتباهی از شارژ توسط لپتاپ شود. ممکن است لپتاپ به شما نشان دهد که باتری هنوز ۱۰ درصد شارژ دارد درحالیکه میزان واقعی شارژ بسیار کمتر است. خاموش شدن ناگهانی لپتاپ میتواند نتیجهٔ چنین خطایی باشد.
کالیبره کردن باتری لپتاپ به چه معنی است و چگونه انجام میشود؟
برخی از لپتاپها به ابزارهایی برای کالیبره کردن مجدد حسگر باتری مجهز هستند که البته کاری بیشتر از انجام دادن یک دشارژ و شارژ کامل انجام نمیدهند. برای کالیبره کردن حسگر باتری بهتر است حدوداً پس از هر ۳۰ چرخهٔ شارژ یکبار باتری لپتاپ را بدون وقفه بهطور کامل دشارژ کرده و سپس آن را بدون وقفه بهطور کامل شارژ کنید.
توجه داشته باشید که یک چرخهٔ شارژ کامل به معنی استفاده از کل (۱۰۰٪) ظرفیت باتری است ولی لزوماً این اتفاق نباید یکجا صورت پذیرد. برای مثال ممکن است امروز نیمی از ظرفیت باتری را استفاده کرده و سپس آن را دوباره کاملاً شارژ کنید و فردا همین کار را مجدداً انجام دهید. مجموع این دو روز یک چرخهٔ شارژ محسوب میشود. درنتیجه بسته به نحوهٔ استفادهٔ شما تکمیل شدن یک چرخهٔ کامل شارژ ممکن است چند روزبه طول انجامد. باتریهای لیتیومی تعداد محدودی (معمولاً بین ۲۰۰ تا ۳۰۰) چرخهٔ شارژ دارند و ظرفیت آنها بهمرور کاهش مییابد.
صحیحترین روش کالیبره کردن باتری لپتاپ شامل مراحل زیر است:
۱. باتری را بهطور کامل (۱۰۰٪) شارژ کنید.
۲. پس از شارژ کامل حدوداً دو ساعت به باتری استراحت دهید تا گرمای ناشی از پروسهٔ شارژ شدن کاملاً خارج شود. در طول این مدت میتوانید با حفظ اتصال به منبع برق از لپتاپ برای کاربردهای سبک استفاده کنید.
۳. لپتاپ را از برق جدا کرده و با توجه به تصاویر آن را برای رفتن خودکار به حالت هایبرنت هنگام رسیدن شارژ باتری به ۵٪ تنظیم کنید. اگر امکان تنظیم روی ۵٪ وجود ندارد این مقدار را روی پایینترین عدد ممکن بگذارید. توجه کنید که هرگز این مقدار نباید کمتر از ۵٪ باشد.
۴. لپتاپ را روشن رها کنید تا بهصورت بدون وقفه شارژ باتری کم شود و نهایتاً به حالت هایبرنت برود. در طول این مدت میتوانید از لپتاپ مثل مواقع عادی استفاده کنید.
۵. زمانی که لپتاپ بهصورت خودکار خاموش (هایبرنت) شد آن را برای ۵ ساعت یا حتی بیشتر در همین حالت رها کنید.
۶. لپتاپ را به برق وصل کنید و اجازه دهید باتری بهصورت بدون وقفه بهطور کامل (۱۰۰٪) شارژ شود. در طول این مدت هم میتوانید از لپتاپ مثل مواقع عادی استفاده کنید.
اگر پس از کالیبره کردن، باتری لپتاپ خود را با نرمافزارهای مخصوص تست کنید معمولاً «سطح فرسایش» (Wear Level) بیشتری را گزارش میدهد. به همین دلیل بسیاری از مردم فکر میکنند کالیبره کردن کار مضری است. این تفکر صحیح نیست چراکه افزایش سطح فرسایش باتری در اثر کالیبره شده اتفاق نیفتاده بلکه اساساً باتری پیش از کالیبره شدن ظرفیت خود را صحیح گزارش نمیداده است. کالیبره کردن باتری ضروری است چراکه مانع از بروز اتفاقات ناخوشایندی نظیر خاموش شدن ناگهانی لپتاپ در وسط یک ارائهٔ بسیار مهم میشود، درحالیکه بهظاهر باتری لپتاپ هنوز ۳۰ درصد شارژ داشته است.
چگونه باید باتری را برای مدت طولانی انبار کنیم؟
اگر قصد دارید باتری لپتاپ خود را برای مدت طولانی بدون استفاده نگهداری کنید لازم است قبل از این کار شارژ آن را به حدود ۴۰ درصد برسانید. همچنین محل نگهداری باید تا جای ممکن خشک و تمیز باشد. باتری را میتوان در یخچال یا سردخانه (دمای بین ۰ تا ۱۰ درجهٔ سانتیگراد) نگهداری کرد، ولی بهشرط اینکه نسبت به رطوبت کاملاً عایقبندی شده باشد. بار دیگر لازم است یادآوری کنیم که بدترین دشمن باتریهای لیتیومی حرارت است. بنابراین رها کردن باتری در صندوقعقب خودرو در روزهای گرم تابستان میتواند به نابود شدن آن کمک زیادی بکند.
چه زمان باید یک باتری جدید برای لپتاپ بخریم؟
پیشنهاد میشود تنها زمانی به فکر خریدن یک باتری جدید بیفتید که ظرفیت باتری فعلی لپتاپ شما بسیار کاهشیافته باشد. اگر زود اقدام به خریداری باتری جدید کنید بلااستفاده ماندن منجر به خراب شدن آن خواهد شد. اگر به هر دلیل مجبور شدید باتری اضافهٔ خود را بدون استفاده نگهداری کنید نکاتی که پیشازاین گفته شد حتماً باید هنگام انبار کردن آن رعایت شود. جدا از این موارد هنگام خریداری باتری جدید دقت کنید زمان زیادی از تاریخ تولید آن نگذشته باشد.
۱. همیشه اول دوشاخه را به پریز برق بزنید، سپس فیش آداپتور برق را به لپتاپ متصل کنید. یک دلیل ساده برای آن وجود دارد؛ زیرا وقتی دوشاخه را به پریز متصل میکنید، برقی که بهطور ناگهانی وارد میشود دارای نوسان است. اما وقتی اول دوشاخه به برق متصل شده باشد، بعد از چند لحظه کوتاه، برق توسط آداپتور از AC به DC تبدیل و نوسان آن گرفته میشود.
۲. وقتی میخواهید باتری جدیدی را بهکارگیرید، دفعه اول کاملاً از باتری استفاده کنید؛ طوری که سیستم شما خاموش شود. سپس اجازه دهید باتری ۱۲ ساعت در حالت شارژ بماند (حتی اگر شارژ آن کامل شد، بازهم بگذارید تا ۱۲ ساعت در شارژ باشد.) سپس از آن استفاده کنید.
۳. تصور عامه این است که باتریها را تا زمانی که شارژ آنها بهطور کامل تخلیه نشده است نباید به شارژ زد. یا اینکه هرچند وقت یکبار باید این باتریها کاملاً شارژ و دشارژ (تخلیه) شوند، اما این تصورات اشتباه است. حتی این کار صدمه بیشتری به باتری وارد میکند و از عمر آن کم میکند.
درواقع این مسئله در مورد باتریهای نیکل صدق میکند، ولی در باتریهای قابل شارژ لیتیوم یونی که در لپتاپها نیز استفاده میشوند، نباید تا زمان اتمام شارژ صبر کرد و میتوان هر موقع آن را به شارژ متصل کرد.
۴٫ در مکانهایی که میتوانید لپتاپ خود را به برق متصل کنید، سعی کنید از باتری استفاده نکنید و بهجای آن سراغ آداپتور AC لپتاپ بروید.
۵٫ تنظیمات ذخیره انرژی را که در سیستمعامل وجود دارد در بالاترین حالت خود قرار دهید.
۶٫ اگر درخشش نور صفحهنمایش خیلی برای کار شما مهم نیست، آن را کاهش دهید.
۷٫ ابزارهایی را که استفاده نمیکنید غیرفعال کنید. بهعنوانمثال زمانی که از مودم وایرلس یا بلوتوث استفادهای ندارید، آنها را خاموشکنید.
۸٫ تنظیمات اتوماتیکی مانند حککننده هجی کلمات (spell checker) یا محاسبه خودکار (autorecalculate) را غیرفعال کنید. فعال بودن این موارد به دلیل تکرار و تعداد محاسبات باعث افزایش مصرف باتری میشوند. پس حتماً به دنبال غیرفعال این موارد بروید.
۹٫ سعی کنید ابزارهایی مانند برخی از گوشیها را که قابلیت شارژ شدن از طریق USB دارند با لپتاپ شارژ نکنید.
۱۰٫ اگر شما یک باتری دیگر دارید، آنها را بهطور مشترک استفاده کنید. به این صورت که یکبار از باتری اول و بار دیگر از باتری دوم استفاده کنید.
۱۱٫ هیچگاه از شارژرهای دیگر مدلها و برندهای لپتاپ استفاده نکنید، زیرا مقدار ولتاژ و شدتجریان آنها متفاوت است و به باتری و لپتاپ شما صدمات جبرانناپذیری وارد میکند. ۱۲٫ اگر کاری برایتان پیش آمد و باید چند دقیقه از لپتاپ استفاده نکنید، آن را به حالت Hibernate ببرید.
۱۳٫ سعی کنید در یکلحظه کمترین برنامه ممکن در حال اجرا باشد.
۱۴٫ هر از چند گاهی لپتاپ را با آداپتور به برق متصل کنید و سپس عملیات Defragment هارددیسک را انجام دهید.
Defrag کردن باعث میشود اطلاعات مرتبط باهم، داخل هارد در کنار یکدیگر قرار بگیرند و هنگامیکه آنها فراخوانی میشوند، کمترین زمان و حرکت مکانیکی هد هارددیسک انجام بگیرد و درنتیجه انرژی کمتری مصرف شود.
۱۵٫ اگر میخواهید برای مدت خیلی طولانی (مثلاً چند هفته) از باتری استفاده نکنید، آن را از لپتاپ خود جدا کنید. البته باید شارژ آن ۴۰ درصد باشد و سپس آن را جدا کنید. همچنین توجه داشته باشید که باید باتری را در مکانی بهدوراز رطوبت قرار دهید. در کل دمای بسیار مناسب برای نگهداری آن بین صفرتا ۱۰ درجه سانتیگراد است.
۱۶٫ سعی کنید باتری را در کمترین دمای ممکن نگهداری و استفاده کنید. (اگر از باتری لپتاپ خود خسته شدهاید و میخواهید از بین برود، در یک روز داغ و مرطوب تابستانی، لپتاپ خود را که به آن باتری نیز متصل است، در داخل ماشین خود جا بگذارید.)
۱۷٫ این نکته را مدنظر قرار دهید که ابزارهای خارجی غیرضروری را به لپتاپ وصل نکنید. ابزارهای USB (مانند موس) باتری لپتاپتان را خالی میکنند.
۱۸٫ رم سیستم را افزایش دهید. این کار به شما اجازه میدهد تا بهجای اینکه سیستم مرتب از حافظه مجازی استفاده کند، پردازشها را بیشتر با رم انجام دهید.
۱۹٫ اتصالات باتری را تمیز نگهدارید.
۲۰٫ از خرید باتری کارکرده جدا خودداری کنید، چراکه معمولاً باتریهای کارکرده عمر چندانی ندارند.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
لطفا پاسخ را به عدد انگلیسی وارد کنید: